Update boekhoudprogramma is wat anders dan een kerntakendiscussie.

Ik ben voorstander van een kerntakendiscussie binnen een gemeente. Net zoals in het bedrijfsleven moet ook een gemeente zich regelmatig bezinnen of men nog wel dicht genoeg bij de core-business opereert. Naar mijn mening is de core-business van een gemeente het uitvoeren van de wettelijke taken en er voor zorgen dat mensen die ondergesneeuwd dreigen te worden hulp geboden wordt.  Een gemeente, dus ook Twenterand, krijgt structureel minder inkomsten, dus dienen we ons ook regelmatig af te vragen hoe we deze gelden willen verdelen. Hoewel er bij de uitvoering van de wettelijke taken nog wel enige (kleine) keuzes kunnen worden gemaakt, hoeven we hier niet lang over te discussiëren, we zijn namelijk wettelijk verplicht deze uit te voeren.

Buiten deze wettelijke taken hebben we ook de zogenaamde bovenwettelijke taken. Afhankelijk van de beschikbare gelden maakt iedere gemeente (en dus ook iedere partij) hierin eigen keuzes.  Dat is maar goed ook, want anders valt er op 19 maart 2014 niet veel te kiezen. De ene partij legt de nadruk wat meer op de sociale aspecten en de andere partij wat meer bij de ondernemers. Ook is de ene partij wat groener (of roder) dan een andere of wat vriendelijker voor dieren of wat meer begaan met ouderen. Kortom, over deze bovenwettelijke taken, valt echt wel wat te discussiëren en te kiezen.

Dit is dus in essentie een kerntakendiscussie, met de vraag wat willen en kunnen we als gemeente? Hierbij dienen we vooral naar de midden en lange termijn te kijken en komen er meer zaken bij kijken dan alleen de financiën. Deze beslissingen zijn echter uitsluitend aan de politiek voorbehouden en dus indirect aan de kiezers. De partijen debatteren hierover met elkaar en de meerderheid neemt uiteindelijk de beslissingen. Naar mijn stellige overtuiging vallen deze besluiten onder de normale politieke besluitvorming en kost zo'n discussie geen of heel weinig extra gemeenschapsgeld.

De berichtgeving dat een kerntakendiscussie nog eens 244.000,= euro extra aan gemeenschapsgeld zou gaan kosten is dus naar mijn mening  niet juist. Het ligt anders en dat is niet of onvoldoende gecommuniceerd of bewust verkeerd in de media gebracht.

Iedere, zichzelf respecterende politieke partij neemt beslissingen op basis van goede argumenten, waarbij de financiële gevolgen van besluiten heel zwaar tellen. Je moet deze gevolgen dus goed inschatten of nog beter, goed in kaart hebben voordat je zo’n gewogen beslissing kunt nemen. Inschatten brengt altijd enige risico's met zich mee en je moet je dus afvragen of je deze risico's wilt en kunt nemen. Het maakt ook helemaal niet uit of je wilt bezuinigen of wilt investeren op een bepaald beleidsterrein, je dient de financiële gevolgen van alle beslissingen in beeld te hebben, voordat je daarover een besluit neemt. Anders dreigen politieke beslissingen een soort natte vinger werk te worden en de raadszaal een casino. 

Weten wat precies de financiële gevolgen zijn van een politieke beslissing,  is een management tool dat tegenwoordig binnen geen enkele gemeente eigenlijk mag ontbreken. De gevolgen van één beslissing zijn vaak op meerdere terreinen zicht- en voelbaar en hebben direct invloed op het personeelsbestand. In het bedrijfsleven, en voornamelijk nog bij de wat grotere bedrijven, zijn dit soort management tools  volop aanwezig en de landelijk opererende accountantsbedrijven hebben hiervoor zelfs eigen programma’s ontwikkeld.

Binnen gemeentelijke organisaties is men hier nu ook volop mee bezig (inhaalslag) en hiertoe dienen boekhoudprogramma’s aangepast te worden en kruisverbanden te worden gelegd. Ik denk dat dit echter noodzakelijk is om voor de toekomst zeker te stellen dat, voor er beslissingen genomen worden, in ieder geval duidelijk is wat de gevolgen hiervan zijn. De gevolgen zijn te groot om op gevoel dit soort besluiten te nemen. Zonder deze informatie kunnen we dus niet meer en we zijn dit als politiek naar mijn mening zelfs verplicht naar onze inwoners toe.

Dat de aanpassing van boekhoudprogramma’s en het op andere wijze verwerken van gegevens geld gaat kosten is mij duidelijk, maar dit is een noodzakelijke investering in de toekomst om verkeerde beslissingen te voorkomen. Beslissingen die ons mogelijk veel meer geld zouden gaan kosten dan deze update van ons boekhoudsysteem.

Of dit 244.000 euro moet kosten, of we gebruik kunnen maken van bestaande boekhoudprogramma’s, of onze accountant hier een rol in kan spelen, of we baat kunnen hebben bij andere gemeenten die hier al (veel) verder mee zijn, kunnen we hier iets mee binnen WT4 of blijven we voor de gevolgen van onze besluiten inschattingen maken?  Daar moet naar mijn mening dus deze discussie over gaan. Dat wordt nog best een pittige discussie, zeker als je weet dat er de komende jaren nog fors bezuinigd moet worden. Dit is ook helemaal geen kerntakendiscussie maar een discussie over een upgrading van ons boekhoudprogramma. Hebben we als politiek hier op dit moment geld voor over en hoeveel? 

Als ondernemer weet ik dat deze informatie cruciaal is, niet alleen bij bezuinigingen of reorganisaties maar zeker ook bij uitbreidingsplannen. Deze informatie is noodzakelijk bij het maken van (politieke) keuzes, vooral voor de midden en lange termijn, hoewel er zeker ook andere factoren een rol spelen. Deze informatie is ook veel breder toepasbaar dan alleen bij het aangeven van kerntaken. Dit zal zeker een investering vergen maar de kost gaat ook hier voor de baat uit en we kunnen deze management tool zeker de eerst komende 10 a 15 jaar gebruiken.
Maar kunnen we dan niet zonder? Natuurlijk kunnen we beslissingen nemen (ook over kerntaken) zonder deze gegevens vanuit ons boekhoudprogramma.  We hebben het altijd zonder gedaan en onze inschattingen hebben gelukkig nog nooit tot catastrofale fouten geleid.

Voor mij zou de keuze normaal gesproken echter niet zo moeilijk zijn en kies ik voor een management tool waarbij ik de financiële gevolgen van welke strategische beslissing dan ook, vooraf, exact in kaart krijg aangeleverd. Maar dan moet het geld, om hierin te investeren, er wel zijn of ergens anders vandaan worden gehaald. 

Of we dit nu willen en of dit dan 244.000,= euro moet kosten, of het niet beter is om dit gefaseerd in te voeren of dat we gewoon op de oude voet verder gaan en de gevolgen van beslissingen zo goed mogelijk blijven inschatten? Daar gaan we het woensdag 28 augustus 2013 tijdens een openbaar raadsdebat eens uitgebreid over hebben. Lijkt mij zinvol, maar we discussiëren dan niet over kerntaken maar over de kosten voor een update van ons boekhoudsysteem. Mijn mening over de kerntaken hoop ik terug te vinden in het verkiezingsprogramma van de VVD en daar ga ik dan graag op een ander moment met u en de andere partijen het debat over aan.