CDA niet op de knieën te krijgen

VVD, CDA en PVV gaan onderhandelen over een minderheidskabinet van liberalen en christendemocraten waaraan Wilders’ partij gedoogsteun verleent. Dat hebben de drie fractievoorzitters van de betrokken partijen, Rutte, Wilders en Verhagen, vrijdagavond laten weten nadat ze informateur Lubbers hadden geïnformeerd over het resultaat van hun informele gesprekken afgelopen week.

Volgens CDA-fractiefractievoorzitter Verhagen zijn de verschillen in opvatting tussen zijn partij en de PVV over de inrichting van de samenleving –waaronder de positie van de islam– zo uiteenlopend dat een gewoon meerderheidskabinet niet tot de mogelijkheden behoort. Het CDA heeft van de VVD de verzekering gekregen dat er niet gemorreld wordt aan de vrijheid van godsdienst en de vrijheid van onderwijs.
Wilders heeft toegezegd dat hij in het nakomen van gemaakte afspraken een betrouwbare partner zal zijn en dat hij een kabinet niet snel zal laten vallen. „We zullen ons betrouwbaar tonen en dit kabinet op punten die in het regeerakkoord staan niet naar huis sturen.”
Rutte heeft van CDA en PVV de toezegging gekregen dat er in de komende kabinetsperiode voor 18 miljard aan ombuigingen op de overheidsfinanciën plaats zal hebben. De liberalen hebben van dat bedrag steeds een hard punt gemaakt en daarop zijn de besprekingen met PvdA, D66 en GroenLinks enkele weken geleden stukgelopen.
De drie fractievoorzitters gaven na afloop van hun onderhoud met Lubbers een verklaring uit. Daarin staat dat de drie het niet eens zijn over de vraag of de islam een religie is of een politieke ideologie. Maar ze accepteren dat meningsverschil en zullen op grond van hun eigen opvattingen handelen als ze het eens worden over een minderheidskabinet. „Er is echter veel wat partijen bindt: het sterker, veiliger en welvarender maken van Nederland is daarbij het gemeenschappelijke doel en uitgangspunt”, zo staat in de verklaring.

Dit is de toch wel verrassende uitkomst van bijna twee maanden praten. Dat de twee grote winnaars van de verkiezingen, VVD en PVV, een rol zouden gaan spelen in de pogingen een kabinet te formeren is natuurlijk niet zo vreemd. Maar wat mij wel hogelijk verbaast is de rol van het CDA. Ze zijn er toch weer in geslaagd hun rol in het centrum van de macht gewoon te handhaven ondanks de grootste verkiezingsnederlaag uit de geschiedenis. Hoeveel klappen men het CDA ook toebrengt je krijgt ze, alleen figuurlijk gesproken natuurlijk, niet op de knieën. Dat is toch wel een compliment waard voor deze partij. Het lijkt er op dat het CDA de plaatsen op het pluche weer kan gaan innemen. Wie dit op 10 juni voorspeld had kan veel geld verdienen aan de Amsterdamse beurs. Maar we kunnen er een grapje over maken, het zijn gewoon feiten waar we niet om heen kunnen.
De andere, vooral linkse partijen, hebben onder aanvoering van de PvdA poker gespeeld en hun hand, althans voorlopig, overspeeld. Of ze nog een kans krijgen hebben ze niet langer in eigen hand en of dat de bedoeling is geweest?

Maar het minderheidskabinet is nog niet geïnstalleerd en ik ben er ook nog niet helemaal van overtuigd dat het allemaal zal gaan lukken. Maar één ding is duidelijk het CDA is uit de as herrezen. Daar wil ik best deemoedig mijn hoofd voor buigen.