Vertrouwen komt te voet en gaat te paard.

Vertrouwen komt te voet en gaat te paard is een uitspraak van Johan Thorbecke die vandaag de dag nog steeds opgaat. Respect en vertrouwen zijn zaken die voor mij altijd heel belangrijk zijn, in alles wat ik heb gedaan en wat ik nu nog doe. Deze twee basisprincipes zijn voor mij bepalend voor het behalen van resultaten. Dit geldt zowel in het zakenleven en misschien nog wel meer binnen de politiek. Successen behaal je nooit alleen maar zijn altijd het resultaat van een goede samenwerking. Vertrouwen en respect zijn twee begrippen die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Als je iemand respecteert dan wil je zijn of haar vertrouwen waard zijn. Vertrouwen is iets wat je in een relatie opbouwt. Wat je dient te verdienen door je houding en gedrag. Vooral op die momenten dat het spannend wordt. Welke kant kies je, that's the question.

Veeg je je straatje schoon of neem je verantwoordelijkheid voor je gedrag of keuzes?

Kies je voor angst en manipuleer je met de waarheid?

Strijk je alle eer op of ben je eerlijk over je prestaties en die van anderen?

Vertel je alles of hou je gewoon wat je niet uitkomt achter?

Vertrouwen
Vertrouwen heeft ook te maken met assertiviteit. Als je sterk en assertief bent oogst je vertrouwen. Als je zwak en angstig bent, dan verlies je het makkelijk omdat je niet eerlijk durft te zijn. Omdat je je motieven liever verhuld dan dat je verantwoording neemt voor je gedrag of zegt wat je wilt. Hoewel assertiviteit een aantal communicatiestijlen kent (ook wat negatieve) kies ik er persoonlijk voor om dit op de volgende manier in te vullen:
Op een niet kwetsende, eerlijke en tactvolle manier opkomen voor mijn eigen mening, behoeften of belangen. Ik probeer rekening te houden met een ander. Dat ik in mijn assertiviteit het begrip tactvol weleens vergeet, daar ben ik mij zeer wel van bewust, maar ik ben de laatste om te zeggen dat er niets aan mij mankeert.

Vertrouwen moet je krijgen maar dat kun je ook verdienen. Voor mij gelden hiervoor een paar regels die ik graag met u deel:

1. Wees eerlijk.
Vertel eerlijk wat er gebeurd is of hoe je dingen ervaart. Ga er niet omheen draaien, hou geen informatie achter, verzin geen smoesjes of leugens maar wees recht door zee. Verdraai de waarheid niet zodat je er beter of mooier uit komt. Vertel de dingen die minder goed gingen of waar het fout ging.

2. Herstel fouten.
Geef fouten toe en ga er niet omheen draaien of ze proberen te bagatelliseren. Maak het niet kleiner dan het is. Bied je excuses aan en kijk samen naar mogelijke oplossingen. Zorg dat de fout in de toekomst voorkomen wordt door gedrag of processen te veranderen.

3. Sta open voor een ander.
Luister naar het verhaal van de ander. Laat merken dat je de ander goed begrijpt en begrip toont voor de ontstane situatie. Vat eventueel elementen van het gesprek samen en toets jezelf of je het goed hebt begrepen. Laat de ander zijn verhaal of klacht helemaal uitpraten.

4. Wees loyaal.
Ga niet alle eer van een project voor jezelf opstrijken. Benoem ieders bijdrage en prijs anderen voor wat zij gedaan hebben. Heb oog voor andersmans prestaties net zo als je dat voor eigen prestaties hebt. Wees trouw aan jezelf maar ook aan de anderen om je heen waar je een goede relatie mee wilt hebben.

5. Verbeter jezelf.
Neem kritiek of feedback ter harte. Vraag er om. Vraag wat er beter kan of waar je mogelijk steken hebt laten vallen. Vraag of dingen naar wens zijn als je niets hoort of weet van hoe de ander over je denkt of van je vindt. Wees constructief in wat je wilt verbeteren. Zorg dat je er een plan voor hebt met daarin ook wat je gaat doen als het onverhoeds tegen mocht zitten of als er kritieke momenten kunnen ontstaan.

6. Pas op met verwachtingen.
Spreek uit wat jouw verwachtingen zijn en wat je wilt. Wees eerlijk en oprecht over je motieven, belangen en behoeften. Communiceer daar duidelijk over en vraag om de verwachting van anderen. Wat willen ze van jou, wat verwachten ze van jou. Voorkom dat je verwachtingen van anderen zelf gaat invullen (denk aan de Nivea regel: Niet Invullen Voor Een Ander).

7. Toon respect.
Als je oprechte interesse en aandacht voor anderen hebt dan komt dat respectvol over. Iemand die belangstelling voor anderen heeft en rekening met ze houdt is respectvol. Rekening houden met iemand en iemands gevoelens is de basis van vertrouwen en heeft alles met respect te maken.

8. Houd je aan afspraken en beloften.
Zeg wat je doet en doe ook wat je zegt. Maak geen afspraken of beloften die je niet na kan komen. En moet je toch echt iets verbreken, communiceer daar dan zo snel mogelijk open en eerlijk over. Dingen die je zelf tijdig ter sprake brengt zijn minder schadelijk voor de relatie dan dat men er later mee geconfronteerd wordt of er zelf achter komt zonder dat men er over ingelicht was.

9. Werk aan de relatie.
Steek moeite in de relatie en houd het belang van anderen nagenoeg even hoog als dat van jezelf. Ga uit van de regel: wat gij niet wilt dat u geschiedt doe dat dan ook een ander niet. Sta open voor de ander maar zonder jezelf te verliezen. Bouw bruggen in plaats van muren. Probeer de ander tegemoet te komen in wat belangrijk is voor hem of haar.

10. Denk na over de toekomst.
Betrouwbaarheid is iets van de lange adem. Geschonden vertrouwen is sneller weg dan je het gewonnen hebt. Houd rekening met wat je kan bieden en niet kan bieden en maak dan keuzes op basis van wat je wilt en kan bieden. Houd je daar dan ook aan en jaag niet enkel eigen gewin of plezier na.

Ik heb altijd getracht deze regels zo goed mogelijk na te komen en dat doe ik nog steeds maar, zoals al eerder gezegd, niets menselijks is mij natuurlijk vreemd. Mijn streven was en is er in ieder geval op gericht om op deze wijze te opereren en daardoor vertrouwen te wekken en geloofwaardig en integer over te komen. Anderen mogen bepalen of ik hierin voldoende geslaagd ben of heden ten dage nog slaag. Als iemand aangeeft geen vertrouwen (meer) in je te hebben, betekent dit in feite het einde van een samenwerking op basis van respect en vertrouwen. Dat wil overigens niet zeggen dat je dan geen resultaten meer zou kunnen behalen. Maar dan moet je het conflict aangaan en je zin zien te krijgen met verbaal geweld. Je houdt dan geen of heel veel minder rekening met een ander en stelt je eigenbelang voorop. Ik geef toe dat ik op deze wijze vroeger best wel eens zakelijk resultaten heb behaald. Maar dat was vaak (hoe noodzakelijk ook) korte termijn denken en dat past niet echt binnen de politiek. Ik kies dus in de politiek als basis voor samenwerking voor respect en vertrouwen. Niet voor niets betekent in de politiek een motie van wantrouwen meestal het einde van een bestuursperiode voor een bestuurder. Ik ben er ook heilig van overtuigd dat je binnen een coalitie, politiek meer kunt bereiken dan in de oppositie, zeker op de lange termijn. Deze keuze heb je echter niet altijd in eigen hand. Geloofwaardigheid en integriteit zijn zaken die altijd een rol spelen maar binnen de politiek hebben deze duidelijk een extra dimensie. Helaas liggen hier binnen de politiek de voorbeelden ook voor het oprapen en ik ben zeker niet trots op wat er allemaal, ook binnen mijn partij, op dit moment naar buiten komt.

Als er binnen de politiek gesproken wordt over je geloofwaardigheid en integriteit, heb je een heel groot probleem, je dient namelijk op dit gebied van onbesproken gedrag te zijn. Maar hoe kun je het tegendeel bewijzen en welke politieke schade, ondanks dat je dit zou kunnen bewijzen, loop je hierdoor op? Dit soort zaken zijn lastig en vaak worden hier ook andere personen bij betrokken, die daar liever helemaal niet bij betrokken willen worden. Naar mijn mening mag je iemand dan ook niet opzadelen met een soort omgekeerde bewijslast. Het simpele feit dat iemand bewijzen vraagt of je te vertrouwen bent, geeft overigens al aan dat er heel veel mis is binnen een relatie of samenwerking. Als je aangeeft iemand niet te vertrouwen, moet je hier zelf de bewijzen voor aanleveren. Als je die niet kunt leveren moet je, je stil houden. Wat je denkt en waar je voor jezelf rekening mee houdt is weer een heel ander verhaal. Ik huldig het principe dat ik iedereen vertrouw tot voor mij het tegendeel is bewezen. Geen vermoedens of aannames, maar keiharde bewijzen. Net zoals in onze rechtspraak, bij twijfel geen veroordeling. Ik zou niet anders kunnen en willen functioneren en weiger de hele tijd achterom te kijken. Ik ben niet echt zo van de kerstgedachte en niemand hoeft bang te zijn dat ik wat soft begin te worden maar er is op dit moment voldoende aanleiding voor juist deze gedachtegang. Ik wens u allen prettige feestdagen en laten we elkaar in 2013 gewoon wat meer vertrouwen geven. Dat is toch wel het minste.