De politiek verliest aan geloofwaardigheid maar is daar zelf schuldig aan.

Ik ben niet zo Bijbelvast, maar het eerste schandaal staat volgens mij beschreven in de Bijbel en had te maken met Adam en Eva. In de loop der tijden zijn er vele en vele schandalen gevolgd, de één met meer consequenties dan de andere, maar er zijn zelfs ook regelmatig oorlogen door ontstaan. Tegenwoordig is het verslag doen van schandalen een zeer winstgevende bedrijfstak en de roddelbladen en de paparazzi beleven nog steeds gouden tijden. Nu kunnen zelfs kleine schandalen (schandaaltjes?) hele vervelende gevolgen hebben, tengevolge van de uitvergroting door de media. Schandalen komen voor in alle lagen van onze bevolking en geen enkele bedrijfstak of maatschappelijke organisatie is hiervan gevrijwaard. Zelfs de Kerk wordt al eeuwenlang in verband gebracht met (vaak sexueel getinte) schandalen. Maar ook de Nederlandse politiek wordt helaas regelmatig geconfronteerd met schandalen. In willekeurige volgorde wil ik een paar schandalen in de politiek met u doornemen die de laatste jaren aan de orde geweest zijn:

Eduard Bomhoff en Herman Heinsbroek
De LPF zat in 2002 nog maar net in de regering toen deze twee LPF-ministers elkaar in de haren vlogen. Het vuur was aangewakkerd door LPF fractievoorzitter Harry Weinschenk, die Heinsbroek uit het niets naar voren schoof om partijleider te worden. Minister van Volksgezondheid en vicepremier Bomhoff was woedend. Toen Bomhoff vervolgens het Centraal Planbureau begon te bekritiseren, waarvoor Heinsbroek als minister van Economische Zaken verantwoordelijk was, barstte de bom. Ze schuwden niet om elkaar openlijk voor rotte vis uit te maken. Verzoeningspogingen vanuit de partij en het kabinet bleken vergeefse moeite. Hun geruzie leidde half oktober tot de val van de LPF als regeringspartij en daarmee tot de val van het kabinet.

Wijnand Duyvendak
Dit GroenLinks-Kamerlid maakte de fout om in komkommertijd bekend te maken dat hij als activist in de jaren tachtig betrokken was geweest bij een inbraak op het ministerie van Economische Zaken. Hij schreef dit zonder er bij na te denken in de aankondiging van zijn boek ‘Klimaatactivist in de politiek’. Duyvendak had tot dan toe altijd ontkend betrokken te zijn geweest bij de inbraak, waarbij plannen voor nieuwe kerncentrales werden gestolen. De media doken er bovenop en elk detail van Duyvendaks activistische verleden werd de week erna uitgemeten. Toen uitkwam dat hij een voormalig topambtenaar had bedreigd, werd de situatie onhoudbaar. Hij hield de eer aan zichzelf en stapte op 14 augustus 2008 op.

Ella Vogelaar
Dat de veertig grootste probleemwijken in Nederland naar haar werden vernoemd, is achteraf misschien wel toepasselijk. Haar ministerschap van Wonen, Wijken en Integratie kenmerkte zich door gestuntel en slechte media-optredens. Hoogtepunt was de achtervolgingsactie van GeenStijl, waarbij ze uiteindelijk tientallen seconden lang, met tranen van wanhoop in haar ogen, de cameralens in staarde. Aangezien ze ook niet het lievelingetje van PvdA-baas Wouter Bos was, waren haar dagen geteld. Op 14 november 2008 trad ze af omdat de PvdA-top het vertrouwen in haar had opgezegd.

Rob Oudkerk
Deze PvdA‘er was niet vies van een schandaaltje. Na zijn fameuze uitlating in 2002 over de ‘kutmarokkanen’ in Amsterdam, kwam de Amsterdamse wethouder een jaar later in opspraak omdat hij tegen een agent tekeer was gegaan, die hem wilde beboeten voor fietsen zonder achterlicht. De genadeslag kwam in 2004, toen bleek dat Oudkerk hoeren had bezocht op de tippelzone aan de Amsterdamse Theemsweg, terwijl hij wist dat daar illegalen en slachtoffers van vrouwenhandel werkten.

Tara Singh Varma
Dit GroenLinks-Kamerlid veinsde in 2000 een dodelijke vorm van kanker te hebben. Ze verscheen zelfs enkele malen met een rolstoel in de Tweede Kamer en zag zich genoodzaakt haar baan als volksvertegenwoordiger op te geven. Toen later bleek dat er fysiek niets met haar aan de hand was én dat ze nogal wat financiële beloftes niet was nagekomen, maakte ze ervan dat ze psychisch in de war was. Ze had in een waanwereld geleefd en zich voorgesteld ziek te zijn. Ze heeft uiteindelijk wel haar excuses aangeboden aan de kankerpatiënten in Nederland.

Jack de Vries
Het laatste slachtoffer van een landelijk politiek schandaal is tot op dit moment Jack de Vries. Als staatssecretaris van defensie had hij al ruim een jaar lang een verhouding met een ondergeschikte. Hij reisde onder andere met haar regelmatig naar Afghanistan. De reden voor het aftreden van deze CDA politicus was niet het vreemd gaan op zich, maar het overtreden van de richtlijnen binnen defensie hoe te handelen als de lusten op de werkvloer toeslaan. Een politicus staat zeker niet boven de wet, sterker nog hij of zij moet het goede voorbeeld geven.


Maar politieke schandalen komen ook veel dichter bij huis voor
Het verhaal in Tubantia over de plaatselijke partij PVA uit Almelo is eigenlijk de reden voor dit onderwerp van mijn blog. De actie van het kersverse raadslid Gerwin Kamphuis uit Almelo om nu al uit zijn partij te stappen is een schrijnend voorbeeld van een schandaal. Een schandaal dat de inwoners van Almelo nog extra geld gaat kosten ook. Het is toch niet te verkopen tegenover je kiezers, om zo snel na je installatie te breken met je partij en een eenmansfractie op te richten? Hier spelen dus duidelijk andere belangen een rol dan het vertegenwoordigen van het volk. De vergoeding van een raadslid mag natuurlijk nooit een reden zijn om raadslid te worden of te blijven. Hier is dus echt sprake van een grof schandaal.
Maar natuurlijk ook Twenterand heeft een geschiedenis op het gebied van schandalen. Nog vers in ons geheugen ligt de kwestie rond wethouder Lambers van de Christen Unie, die uiteindelijk op een rechtszaak en zelfs een vonnis is uitgelopen. Recent hebben de wisseling van de fractievoorzitter bij het CDA, het royeren van Warner Roozeboom door Gemeentebelangen en het opstappen van Wibe Verboom bij de VVD de geloofwaardigheid binnen de Twenterandse politiek zeker niet verhoogd. Het lek in de vertrouwenscommissie bij de aanstelling van onze nieuwe burgervader werpt nog steeds een schaduw over de betrouwbaarheid van onze raadsleden. Ook het feit dat een kandidaat met zeer racistische trekken, op een verkiesbare plaats was gezet door het plaatselijk bestuur van TON, was een misser van de eerste orde. Het blauwtje dat de CU liep bij het CDA gaf ook voldoende stof tot gesprek, maar haalde de roddelbladen net niet. Ook de persoonlijke aanval op Jan Binnenmars, vanuit zijn eigen partij, haalde de pers maar waaide, extern althans, snel over.

Moet je dus zo blij zijn om als raadslid gekozen te worden? Wil je wel deel uitmaken van een bestuursorgaan, back- of frontoffice, waar altijd wel wat aan de hand is en waarop de schijnwerper voortdurend staat gericht?
Ik beantwoord deze vraag persoonlijk toch volmondig met een ja. Maar de politici, zowel landelijk, regionaal als plaatselijk moeten zich wel bewust zijn van de voorbeeldfunctie die ze hebben. Ook de (plaatselijke) besturen van politieke partijen moeten beter screenen en de leden moeten meer nadenken alvorens men personen op kandidatenlijsten plaatst. Buiten de maatschappelijke betrokkenheid was het ook altijd een eer om als volksvertegenwoordiger gekozen te worden. Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat dit helaas een stuk minder geworden is. Natuurlijk, de tijden veranderen en je moet met je tijd meegaan, maar ik was bijvoorbeeld echt verrast door de kledingkeuze van één van onze nieuwe raadsleden tijdens zijn installatie. De politiek heeft dus een gebrek aan geloofwaardigheid, betrouwbaarheid maar ook aan uitstraling. Daar kunnen we dus met z’n allen wat aan gaan doen, heren en dames politici! Laten we daar in Twenterand nu eens mee beginnen. Laten we nu eens beginnen met gewoon na te komen wat we de kiezers hebben beloofd tijdens de verkiezingscampagne en in onze verkiezingsprogramma's. Laten we zaken waar we het binnen onze partij eventueel niet mee eens zijn, binnenskamers oplossen en zo naar buiten toe de eenheid bewaren. Dat zou al een flinke stap in de goede richting zijn om een beetje vertrouwen terug te winnen. Laten we dus gewoon politiek gaan bedrijven.