Coalitie versus oppositie

De oppositiepartijen steunen het college vaak niet of slechts gedeeltelijk. De oppositie heeft meestal liever een ander college en een ander collegeprogramma. De oppositiepartijen proberen coalitievoorstellen vaak tegen te houden of te veranderen. Coalitiepartijen moeten ook kritisch zijn, maar zullen het college eerder steunen dan afkeuren.

Dualisme
Dualisme betekent dat er een afstand is tussen het college en de raad. Vaak staat de coalitie achter de collegeplannen en staan coalitie en oppositie in een raadsdebat tegenover elkaar. Dat hoeft echter niet altijd. De coalitie kan en mag het ook oneens zijn met het college. De raad controleert immers het college en dus het bestuur van de gemeente. De leden van het college zijn, buiten de burgemeester, aangewezen door de coalitiepartijen, maar niet direct gekozen. Ze zijn geen raadslid. Het college en de raadsleden hebben elk hun eigen mening en verantwoordelijkheden.

Monisme
Als de band tussen college en coalitie hecht is en de coalitie als het ware een verlengstuk van het college is, is er sprake van monisme. In dat geval hebben de oppositiepartijen weinig in de melk te brokkelen. In Nederland is sprake van gematigd dualisme omdat de coalitiepartijen meestal de wetsvoorstellen van een college steunen.

We hebben in Nederland gekozen voor het dualisme en daar sta ik ook voor meer dan 100% achter. Maar het gevaar voor monisme ligt in Twenterand op de loer en ik maak mij hierover toch een beetje zorgen.

Het raadsdebat
Het afgelopen raadsdebat ging hoofdzakelijk over de inhoud van het collegeprogramma. Natuurlijk onderschreven GBT en CDA dit collegeprogramma volledig. Verder dan een herhaling van woorden uit dit programma kwamen de beide fractieleiders van de coalitiepartijen eigenlijk niet. Wel werd aangegeven, dat de oppositie voldoende ruimte krijgt om punten naar voren te brengen en dat men bereidt is standpunten van de oppositiepartijen over te nemen. Dat klinkt heel goed maar de praktijk was helaas tijdens dit raadsdebat heel anders. Als dit het scenario wordt voor de komende raadsperiode, dan kunnen we als oppositie wel wat beters gaan doen dan ons druk maken over zaken, waar we op voorhand al van weten dat er toch geen rekening mee gehouden zal worden of een serieus antwoord op wordt gegeven.

Gedegen oppositie
Er was door alle oppositiepartijen veel werk verzet om gedegen en constructief te debatteren over dit collegeprogramma. De voltallige oppositie was op z’n zachts gezegd niet onder de indruk van het collegeprogramma en zowel de Christen Unie, PvdA, VVD als SGP hadden tientallen vragen en opmerkingen gericht aan het college en/of de beide fractieleiders van de coalitiepartijen. Dat is natuurlijk niet vreemd, en het zou wel heel raar zijn als dit programma onder applaus door heel de raad werd omarmd. Maar tot mijn verbazing werd er buiten één of twee interrupties vanuit de raad, door het college inhoudelijk totaal niet gereageerd op al deze vragen. Er kwam geen tweede termijn en ik ben heel benieuwd hoe men de vragen die er gesteld zijn nu denkt te beantwoorden. Ze zullen de vragen toch nog wel gaan beantwoorden anders gaat dit wel erg op monisme lijken.

Debatteren
Natuurlijk, de coalitiepartijen hebben een redelijke meerderheid in de raad en men kan in principe zonder de hulp van de oppositiepartijen regeren. Maar in het programma staat duidelijk dat men hiervoor niet kiest en ook ruimte wil geven aan andere partijen. Ik denk dat de gang van zaken tijdens dit debat toch heel anders was, dan de oppositiepartijen voor ogen hebben gehad bij het lezen van deze woorden. Ik ben van mening dat het college direct en serieus in had moeten gaan op de vragen met aansluitend een tweede termijn. Dat is debatteren zoals het volgens mij ook uiteindelijk allemaal bedoeld is. Natuurlijk zijn niet alle vragen van de oppositie even relevant en soms misschien ook wel wat lastig te beantwoorden door het college, maar dat is inherent aan de politiek en daar moet je niet voor weglopen. Ik kreeg een beetje de indruk dat men, voor een wel heel erg makkelijk weg gekozen had. Het niet beantwoorden van zo veel vragen zal toch niet betekenen dat men zich de komende periode niet veel zal gaan aantrekken van de oppositiepartijen?

Misschien heb ik het echter volledig mis, praat ik weer eens voor mijn beurt en krijgt de oppositie alsnog de antwoorden waar men recht op heeft. Zo niet, dan is de toon gezet en heeft oppositievoeren niet echt veel zin deze raadsperiode. Dan kunnen we beter wat anders gaan doen. Bijvoorbeeld gaan sporten, atletiek en met name de technische nummers, lijkt mij wel wat.