Vertrouwen is goed, maar controleren is beter.

Vanmorgen een spel met een groep ( 7 en 8) basisschoolleerlingen gespeeld in de raadszaal. Leuk om te zien hoe de werkelijkheid wordt nagebootst in het interactief spel Democracity. Goed initiatief om kinderen zo jong al met de politiek in aanraking te laten komen. Zonder partijpolitieke belangen en fractiediscipline aangeven wat zij belangrijk vinden in hun leefomgeving. Leerzaam voor de kinderen maar zeker ook voor raadsleden. Ik vond het heel erg leuk.

Maar nu terug naar de realiteit en die is helaas toch wat anders. Het was met recht een enerverende debatavond op 28 oktober 2014. Niet echt heel veel onderwerpen maar wel onderwerpen die de gemoederen bezig hielden.

Als agendapunt 1 kwam het voorstel van het college over het omgekeerd inzamelen ter sprake. De hele raad, incl. de coalitiepartijen waren duidelijk niet enthousiast en gaven aan dit voorstel niet zonder slag of stoot aan te willen nemen. Het principe de vervuiler betaalt wordt door dit voorstel geweld aan gedaan en ook het feit dat we niet kunnen kiezen uit meerdere aanbiedingen waren voor mij de reden hier niet direct ja, tegen te zeggen. Ook alle andere partijen hadden zo hun bedenkingen, waarbij de ene partij hier en een andere partij op een andere plek de nadruk legde. De algehele tendens was, wethouder voor dit voorstel in deze vorm krijg je de handen niet op elkaar en dus geen meerderheid.

Jammer dat wethouder Ben Engberts dit niet goed aanvoelde en, nadat hij zelfs gewezen was op de mogelijkheid van een schorsing, gewoon begon zijn voorstel te verdedigen. Hij probeerde de hele raad te overtuigen dat wij het verkeerd zagen en dat hij het toch echt bij het rechte eind had. Het werd onrustig in de raadszaal en er werd via lichaamstaal en handgebaren druk onderling gecommuniceerd. Er liepen fractievoorzitters uit de raadszaal om op de gang met elkaar te overleggen, maar de wethouder ging onverstoord verder. Tikje eigenwijs toch wel, wat nog sterker naar voren kwam in een debatje met Marcus Elzinga over de hoogte van een mogelijke afkoopsom. Volgens de wethouder maakte het niet uit hoe hoog de afkoopsom was, 3.4 miljoen euro of 3/4 miljoen euro, het ging hem om het principe. Uiteindelijk kwam de boofdschap kennelijk toch over, volgens mij via een SMS van Gerjan Smelt richting de buurman van Ben Engberts, Bert Oudendijk. De wethouder vroeg een schorsing aan en trok, na toch een vrij lange onderbreking, dit raadsvoorstel alsnog terug. Verstandig natuurlijk, maar dat had naar mijn mening al veel eerder moeten gebeuren.

Tijdens de informatie voorziening kon ik het niet nalaten toch een statement af te geven over de inhoud van een notariële akte. Tijdens zo’n agendapunt krijg je binnen één minuut de gelegenheid over een onderwerp iets naar voren te brengen. Ik heb het volgende kunnen zeggen binnen deze minuut:

 “Ondanks dat het college vooraf van diverse kanten gewezen is op de feitelijke onmogelijkheden  in de notariële akte van 5 juni 2014 om deze nieuwbouw op 1 juli 2014 wind- en waterdicht te hebben en het huidige pand aan het Oosteinde op 1 oktober leeg op te leveren is bewust gekozen deze onzinnige voorwaarden in de akte te handhaven. Er werd zelfs een boete beding opgenomen als het bedrijf deze data niet zou halen.

Het idee achter het opnemen van die data was en ik citeer: “Om de druk op de ketel te houden; zorgen dat er serieus werk gemaakt zou worden om de voorgenomen verhuizing uiterlijk eind 2014 te realiseren.”

Dus met andere woorden om er voor te zorgen dat eind december 2014 het pand aan het Oosteinde leeg wordt opgeleverd zetten we in een notariële akte dat de betrokken partij dit pand op 1 oktober 2014 verlaten dient te hebben en leggen, om dit af te dwingen, een boete op. Terwijl we voor de ondertekening van deze akte al weten dat dit volledig onrealistisch is en nooit gehaald kan worden.

De VVD heeft andere opvattingen over de wijze waarop er druk op de ketel moet worden gehouden en dit scenario maakt hier geen onderdeel van uit. Het college gaat over haar eigen geloofwaardigheid maar de politieke geloofwaardigheid treft ons in feite allemaal en daartoe heeft deze procedure helaas niet bijgedragen.”

Ik reageerde hier op de beslissing die het college, in al haar wijsheid, had genomen, het bedrijf toch maar geen boete op te leggen omdat de datum van 1 oktober 2014 niet werd gehaald. Deze feitelijke onmogelijkheden hadden natuurlijk nooit en te nimmer in een akte mogen worden opgenomen maar ze zijn echter wel heel bewust zo vastgelegd. Dit is echt totaal ongeloofwaardig maar kennelijk denkt het college hier heel anders over. Onbegrijpelijk en politiek ongeloofwaardig. Ik heb geprobeerd hier afstand van te nemen.

Het valt niet mee om binnen een minuut een inleiding te geven, je punt te maken en je betoog vervolgens op een wijze af te sluiten die ook blijft hangen. Als je dan ook nog eens 10 seconden voor afloop van je minuut wordt onderbroken met de opmerking dat je nog maar 10 seconden hebt, ontkracht dit natuurlijk volledig het statement dat je wilde maken en had voorbereid. Iedereen weet dat er slechts een minuut beschikbaar is en daar houd je rekening mee in je voorbereiding. Ik vind het storend en het doet afbreuk aan je inbreng, als de voorzitter hier plotseling doorheen begint te praten. Daar ga ik het zeker in het presidium nog met hem over hebben.

Vervolgens kwam de Cogas "affaire" aan de orde. Daar is al heel veel over gezegd en gelukkig zijn we het hier ook raadsbreed over eens, incl. de verantwoordelijke wethouder. Het gaat hier om de belangen van onze inwoners en Cogas heeft dat hier beslist niet voor ogen gehad. Er gaat wat gebeuren in politiek Twente en ik ben er best trots op dat we in Twenterand het voortouw hebben genomen door het aannemen van een motie. De bijeenkomst van aandeelhouders liep echter op een teleurstelling uit en we hebben de wethouder aangesproken op de gang van zaken daar. De directeur van Cogas hoorde daar niet aanwezig te zijn en daar is ook door onze wethouder onvoldoende stelling tegen genomen. Er is in deze bijeenkomst niet of onvoldoende met de vuist op tafel geslagen en ik heb tenenkrommend de woorden van de woordvoerder namens alle aandeelhouders gelezen. Heel opvallend overigens en dat geeft toch te denken, dat de andere acht wethouders in deze bijeenkomst geen aandeelhoudersvergadering wilden beleggen, maar dat er inmiddels al twee wethouders door de diverse gemeenteraden tot de orde zijn geroepen. Dus we zijn al met z’n drieën en kunnen zo’n vergadering dus nu ook afdwingen.

We zijn het er allemaal over eens dat Cogas in deze een zeer kwalijke rol heeft gespeeld maar de betrokken wethouders/aandeelhouders hebben dit natuurlijk  wel laten gebeuren. Ik begrijp dat men de schuld volledig bij Cogas neer wil leggen om daardoor hun rol in deze wat te verdoezelen. Maar dat vind ik toch iets te makkelijk. Zeker op drie cruciale momenten hebben de aandeelhouders van de negen gemeenten zitten slapen of ze zijn te goed van vertrouwen geweest en geloofden de mooie praatjes van Cogas te makkelijk. Wethouder Oordt sprak in het debat zelfs van een wat amicale sfeer bij deze aandeelhoudersvergaderingen, want ons kent ons toch? Dat is natuurlijk niet het juiste klimaat om je taak als toezichthouder op een juiste wijze uit te voeren, je dient hier een scheiding in aan te brengen. Ik vind daarom, mede namens mijn partij, dat hij in de belangenbehartiging m.b.t. de inwoners van Twenterand in zijn taak als toezichthouder/aandeelhouder duidelijk te kort is geschoten. Hij heeft zich te makkelijk in laten pakken door de commerciële belangen van Cogas. Vertrouwen is goed, maar controleren is beter. Aan dat laatste heeft het hier helaas duidelijk aan ontbroken.

Maar de prioriteit ligt natuurlijk bij het repareren van de plannen van Caiway. Dit bedrijf heeft echter de kabels volledig in handen en wie betaalt, bepaalt. Ons rest niets anders dan de directie van Cogas Holding N.V en de raad van commissarissen aan te spreken op hun gedrag en dat gaan we doen door een aandeelhoudersvergadering te beleggen, waarin we de punten genoemd in de motie aan de orde gaan stellen. Gelukkig sluiten Oldenzaal en Almelo zich hier, gedwongen door de respectievelijke raden,  bij aan en mogelijk volgen er nog wel meer gemeenten. Natuurlijk is Cogas al lang geen nutsbedrijf meer, maar we kunnen hen wel aanspreken op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid en dat gaan we dus zeker doen. Directeur Kirch en de raad van commissarissen hebben duidelijk nog wat uit te leggen, maar ook zeker nog wat te repareren en verdere consequenties zijn ook voor mij niet uitgesloten. Ik hoop dat onze portefeuillehouder nu eindelijk de daadkracht vertoont die wij van hem verlangen. Zo niet, dan zullen wij hem er wederom op aanspreken maar dan zal dit wat mij betreft ook politieke consequenties moeten hebben. Gezien de reacties van met name de coalitiepartijen zou in dit geval de stemming wel eens anders uit kunnen pakken dan de vorige keer, maar deze veronderstelling komt geheel voor mijn rekening. Ik wens Johan Oordt echter voor nu, in het belang van de inwoners van Twenterand, vooral heel veel succes. Dat heeft de eerste prioriteit en later gaan we wel evalueren.